Tıbbi Sülük Tedavisi: Hirudoterapi

Hirudoterapi (Sülük Tedavisi) nedir?

Hirudoterapi, tıbbi sülükler kullanılarak yapılan, kandaki pıhtılaşmayı azaltan, oluşan pıhtıyı çözme özelliğine sahip, kan kolesterol ve şeker seviyesini düşüren, inflamasyonu azaltan, ağrı kesici özelliği olan, tansiyonu düşüren, vücuttaki ödemi azaltarak mikrosirkülasyonu iyileştiren bir tedavi  şeklidir.

Sülük tedavisi ağrılı mıdır?

Sülük tedavisi esnasında, ilk ısırıkta hafif ağrı hissedilir ve daha sonra sülük salgısı anestezik içerdiğinden dolayı uygulama boyunca ağrı hissedilmez.

Sülük tedavisi sonrası kanama olur mu?

Sülük tutunduğu bölgeden ayrıldıktan sonra salgısında bulunan biyoaktif maddelerin etkisinden dolayı kanama 4‐48 saat devam edebilir.

Sülükler tutunduğu yerde leke bırakır mı?

Sülük ısırıkları bazen bazı kişilerde ekimoz ve keloid oluşturmaktadır. Bu lekelerin çoğu 2‐3 hafta içinde kaybolmaktadır.

Sülük tedavisi ne işe yarar?

Sülüğün tükürük salgısı, esas olarak 100’den fazla proteinler, peptitler olan biyolojik açıdan aktif bileşikler içermektedir. Kan emme esnasında sülükler, tutunduğu yere, bu biyolojik ve farmakolojik açıdan farklı aktif maddelerden oluşan kompleks bir karışımı salgılarlar. Sülük salgısı güçlü antikoagülanlar içermektedir. Sülük salgısındaki çeşitli aktif maddeler farklı etkiler göstermektedir. Bu etkiler; antikoagulan, fibrinolitik, anti‐inflamatuvar, analjezik, vazodilatör, antimikrobiyal, interstisyal viskoziteyi artırma ve bazı enzimlerin inhibisyonu şeklindedir. Aynı zamanda bu salgının geniş  spektrumlu antibakteriyel peptidler de içerdiği ortaya konmuştur. Tükürükte bulunan bu maddeler mikrosirkülasyonu arttırıp iltihaplanmayı azaltırken, aynı zamanda eklem hareketindeki sertliği ve hareket kısıtlamasını azaltır. Sülük tedavisi, hastaların yaşam kalitesini arttırır.

Sülük tedavisinin tıbbi kullanımı nedir?

Yetişkin bir sülük tek bir beslenmede kendi vücut ağırlığının yaklaşık on katı kadar (ortalama 5 ila 15 ml) kan emebilmektedir. Tedavinin etkinliği, sülüğün emdiği kandan ziyade daha çok salgıladığı biyoaktif madde miktarı ile doğrudan ilişkilidir. Sülükler geleneksel ve tamamlayıcı tıpta birçok rahatsızlık için tedaviye destek olarak kullanılmaktadır. Sülükler, kalp ve dolaşım sistemi rahatsızlıklarında, kas‐iskelet sistemi rahatsızlıklarında, doku flepleri, replantasyon, sonrası revaskülarizasyon için, yumuşak doku yaralanmalarında, diabetes mellitus ve komplikasyonlarında, romatoid artritte ve diğer birçok rahatsızlıkta klinik kullanım alanı bulmuştur.

Endikasyonlar (Kullanım alanları)

  • İnflamatuvar durumlar
  • Plastik ve rekonstrüktif cerrahi
  • Kardiyovasküler hastalıklar
  • Pasif konjesyon
  • Hipertansiyon
  • Tromboflebit, tromboz, variköz ven ve emboli
  • Hemoroid
  • Hematom
  • Omurganın ağrılı sendromları
  • Artoz, osteoartrit, periartrit ve romatoid artrit
  • Dış kulak yolu ve kronik kulak enfeksiyonları
  • Katarakt, glokom, travmatik yaralanma ve inflamasyon gibi göz hastalıkları
  • Gingivit, paradontit ve gingival ödem gibi diş hastalıkları
  • Dermatit, psöriasis ve kronik ülser gibi cilt hastalıkları
  • Astım ve akut rinofarenjit gibi solunum yolu hastalıkları
  • Erkek ve kadın infertilitesi
  • Endometriosis ve mastit benzeri kadın hastalıkları

Kontrendikasyonlar (Hirudoterapi aşağıdaki koşullarda uygulanmamalıdır)

  • Mutlak hemofili
  • Anemi
  • Lösemi
  • Hipotoni
  • Hamilelik
  • Sülük salgısının aktif içeriğine allerjisi olanlarda
  • İmmün supresyon varlığında

Kaynakça

    • Abdualkader, A. M., Ghawi, A. M., Alaama, M., Awang, M., & Merzouk, A. (2013). Leech therapeutic applications. Indian journal of pharmaceutical sciences, 75(2), 127.
    • Abdualkader, A. M., Merzouk, A., Ghawi, A. M., & Alaama, M. (2011). Some biological activities of Malaysian leech saliva extract. IIUM Engineering Journal, 12(4).
    • Alaama, M., AlNajjar, M., Abdualkader, A., Mohammad, A., & Merzouk, A. (2011). Isolation and analytical characterization of local Malaysian leech saliva. IIUM Engineering Journal, 12(4).
    • Ayhan, H., & Mollahaliloğlu, S. (2018). Tıbbi sülük tedavisi: Hirudoterapi. Ankara Medical Journal, 18(1), 141-148.
    • Bäcker, M., Lüdtke, R., Afra, D., Cesur, Ö., Langhorst, J., Fink, M., … & Michalsen, A. (2011). Effectiveness of leech therapy in chronic lateral epicondylitis: a randomized controlled trial. The Clinical journal of pain, 27(5), 442-447.
    • Das, B. K. (2014). An overview on hirudotherapy/leech therapy. Ind Res J Pharm Sci, 1(1), 34.
    • Duruhan, S., Biçer, B., Tuncay, M. S., Uyar, M., & Güzel, S. T. (2014). Plastik Cerrahi Operasyonları Sonrası Sülük Uygulamaları. Integr Tıp Derg, 2(2), 32-7.
    • Gödekmerdan, A., Arusan, S., Bayar, B., & Sağlam, N. (2011). Tıbbi sülükler ve hirudoterapi. Turkiye Parazitol Derg, 35(4), 234-239.
    • İkizceli, İ., Avşaroğulları, L., Sözüer, E., Yürümez, Y., & Akdur, O. K. H. A. N. (2005). Bleeding due to a medicinal leech bite. Emergency medicine journal, 22(6), 458-460.
    • Jha, K., Garg, A., Narang, R., & Das, S. (2015). Hirudotherapy in medicine and dentistry. Journal of clinical and diagnostic research: JCDR, 9(12), ZE05.
    • Rai, P. K., Singh, A. K., Singh, O. P., Rai, N. P., & Dwivedi, A. K. (2011). Efficacy of leech therapy in the management of osteoarthritis (Sandhivata). Ayu, 32(2), 213.
    • Robertshawe, P. (2008). Michalsen A, Roth M, Dobos G.: Medicinal Leech Therapy. Journal of the Australian Traditional-Medicine Society, 14(1), 32-33.
    • Wollina, U., Heinig, B., & Nowak, A. (2016). Medical leech therapy (Hirudotherapy). Our Dermatology Online, 7(1), 91.
    • Zaidi, S. M., Jameel, S. S., Zaman, F., Jilani, S., Sultana, A., & Khan, S. A. (2011). A systematic overview of the medicinal importance of sanguivorous leeches. Altern med rev, 16(1), 59-65.